سنجش و ارزیابی شخصیت
شخصیت آن الگوهای معین و مشخصی از تفکر، هیجان و رفتار است که سبک شخصی فرد را در تعامل با محیط اجتماعی و مادی‌اش رقم می‌زند.
در تعريف شخصيت به موارد زير بايد توجه داشت:
الف) هر شخص يكتا و بی همتاست. بعبارتی ديگر هيچ دو فردی از لحاظ خلقيات، علاقه‌ها، رغبت‌ها، انگيزه‌ها و كلاً رفتار به همديگر شباهت ندارند.
ب) رفتار هر فردی از يک موقعيت به موقعيت ديگر ممكن است متفاوت باشد. يعنی ما در همه موقعيت‌ها بطور يكسان رفتار نمی كنيم.
ج) با وجود همه اين تفاوت‌ها، در رفتار آدمی وجه اشتراک قابل ملاحظه‌ای وجود دارد، يعنی غالب مردم نمونه‌ها يا الگوهای رفتاری نسبتاً ثابتی دارند.
سنجش شخصیت کودک:
در فرآیند سنجش شخصیت کودکان، ما بهداشت روانی کودک را مدنظر قرار داده و با آزمونها و مقیاس های گوناگون مورد ارزیابی قرار می دهیم:
سنجش بهداشت روانی کودک
بهداشت روانی؛ یعنی داشتن احساس آرامش و امنیت درون و به دور بودن از اضطراب، افسردگی و تعارض های مزمن روانی. از منظر دیگر، بهداشت روانی؛ یعنی بهره مندی از سلامت ذهن و اندیشه و تفکر.
درصد قابل توجهی از بیماری های جسمانی، ریشه روان شناختی دارند و بهره مندی از بهداشت روان می تواند بر سلامت جسم اثر مثبتی داشته باشد. از آن سو، سلامت جسم نیز بستر مناسبی برای رسیدن به احساس امنیت درون و سلامت ذهن و روان است.
در آزمونهای سنجش بهداشت روانی کودک موضوعات زیر مورد ارزیابی قرار می گیرد:
- حسادت
- اضطراب
- تعارض
- وابستگی
- افسردگی
- ترس
- پرخاشگری
- وسواس
- تنهایی
- خودخواهی
سنجش شخصیت بزرگسال:
در فرآیند سنجش شخصیت بزرگسال، ما آسیب های روانشناختی، اختلالات شخصیت و ابعاد آن را بررسی می کنیم و در صورت مشاهده آسیب های جدی روانشناختی، به سراغ ارزیابی اختلالات شخصیت و ابعاد آسیب شناسی شخصیت می رویم:
آسیب روانی
علم آسیب‌شناسی روانی به علم مطالعه اختلالات ذهنی می گویند که توسط تمرکز بر ریشه ژنتیک، بیولوژیک، عوامل اجتماعی و شیوه‌های درمان آن می‌پردازد که در آن از تکنیک‌های بیماری‌شناسی استفاده می‌شود.
اختلالات شخصیت و ابعاد آن
اختلال شخصیت عبارت است از تجارب درون ذهنی و رفتاریِ با دوامی که بر معیارهای فرهنگی منطبق نیست، نفوذی غیرقابل انعطاف دارد، از نوجوانی یا جوانی شروع می شود، در طول زمان تغییر نمی کند و موجب ناخشنودی فرد و مختل شدن کارکردهایش می شود. همچنین ارزیابی ابعاد آسیب شناسی شخصیت، به الگوهای تشکیل دهنده آن مربوط می باشد.
هرگاه صفات شخصیتی، غیرقابل انعطاف و غیرانطباقی باشد و کارکردهای فرد را مختل سازد یا رنج و عذاب درون ذهنی برایش ایجاد کند، تشخیص اختلال شخصیت را می توان مطرح کرد.
